Over Stichting Blauwe Polder

Van economie en welvaart, naar duurzaamheid en welzijn

Waar economische belangen in het spel zijn, delft de natuur vaak het onderspit. Terwijl de natuur een enorme bron van voedsel biedt voor mensen en dieren en we daar juist heel voorzichtig mee om zouden moeten gaan. Ruimte, zoet water en landschap worden steeds schaarser en daarmee wordt de wereldwijde voedselproblematiek steeds groter.

Het is onze missie om met duurzame en praktische oplossingen te komen voor voedselproductie in, aan, en op zee, om wereldwijd de voedselzekerheid te verbeteren. Daarbij zoeken we aansluiting en samenwerking met partijen die met ons mee willen bouwen, zodat we samen het verschil kunnen maken. 

Onze startlocatie op Texel moet een innovatief kenniscentrum, broedplaats, platform, en bezoek- en testlocatie in één worden voor de gehele mariene en maritieme sector.

1. Circulaire visserij & Circulaire viskweek

Vanuit het motto “één vis op je bord en één vis in de zee” werken we aan een praktische oplossing voor de problematiek en uitdagingen in de visserijsector. Oplossingen die in plaats van de huidige manier van vissen kunnen worden uitgevoerd zonder schade aan de natuur. Daarbij integreren we in de aanpak de energie-, voedsel- en natuur transitie op-, in - en aan zee, waarbij we beginnen met de Noordzee en Waddenzee.

2. Samenwerking met Fieldlabs

Blauwe Polder werkt samen met andere Fieldlabs om zoveel mogelijk resultaten te kunnen bereiken en zoveel mogelijk duurzaam en biologisch gekweekt uitgangsmateriaal te kunnen leveren.

3. Zilte bouwpakketjes

We willen ‘zilte bouwpakketjes’ ontwikkelen met uitgangsmateriaal voor de kweek/teelt onder zilte omstandigheden, van onder andere groenten, fruit, zeewier, vissen en schaal- en schelpdieren. De ontvanger krijgt met zo’n pakketje procedures, protocollen en een monitoringsplan om dit meerjarig en zelfstandig op poten te zetten met mogelijke opties voor verschillende omstandigheden.

4. PR/Marketing, Onderwijs & educatie in brede zin

Bij pr/marketing willen we zoveel mogelijk de krachten van onze partners bundelen. In samenwerking met regulier onderwijs zorgen we dat steeds meer mensen kennismaken met de verschillende projecten. Zo zorgen we voor meer bewustzijn en proberen we de negatieve publiciteit op het gebied van zilte teelt en circulaire viskweek te overstemmen (vooral in Nederland).

Wij willen de komende generaties vooral laten zien waar hun eten vandaan komt en hoe het ook anders, en vooral duurzamer kan.

Hoe doen we dat?

Geïnteresseerden kunnen de locaties bezoeken, bijvoorbeeld als onderdeel van hun lessen, ze kunnen hier stage lopen en er worden rondleidingen gegeven.

5. Onderzoek naar duurzame economische vitaliteit in de regio

Samen met inmiddels al meer dan 250 ondernemers doen we onderzoek naar duurzame economische vitaliteit in de regio. Blauwe Polder fungeert hierin als kenniscentrum, biedt een uitgebreid netwerk en (mede) faciliteert grotere projecten. Daarbij is er een wisselwerking tussen praktijk en theorie, waarbij we bottom up (vanuit de regio) werken en innoveren. Plekken waar de economische vitaliteit verbetert dienen als voorbeeldfuncties van hoe het kan.

 

Bij Blauwe Polder werken we praktijkgericht en bundelen we de praktijkkennis en kunde van onze partners voor het beantwoorden van vragen op het gebied van de wereldwijde voedselproblematiek in relatie tot de zee, de overgang van zee naar land, en de zee-gerelateerde activiteiten op land. Door middel van een integrale benadering houdt Blauwe Polder ook rekening met de natuur- en energietransitie. Daarbij koppelen we marien en maritiem en kijken we naar zowel Noordzee als Waddenzee.

Wij geloven dat innovatieve en toekomstbestendige oplossingen voor deze problematiek vanuit praktische kennis en ervaring sneller worden gevonden. Daarom is onze aanpak bottom-up: ‘van vakmanschap naar wetenschap’ en niet andersom. Vanuit dat principe bouwen we aan diverse projecten die bijdragen aan het creëren van ecologisch verantwoorde en duurzame, economische bedrijvigheid. Met een directe – en indirecte impact op zowel regionaal als internationaal niveau.

Stichting Blauwe Polder is een kenniscentrum, platform, broedplaats en testlocatie in één op Texel, maar niet beperkt tot Texel. De fysieke locatie van Blauwe Polder is naast het NIOZ en is uitermate geschikt voor Blauwe Polder gezien de aanwezigheid van beschikbare ruimte en faciliteiten (die kunnen dienen als testlocaties), de Waddenzee en Noordzee, belangrijke partners zoals het NIOZ en de UU, Visned, de Stichting Salt Farm Foundation, Stichting Oceans at Work en diverse gerelateerde MKB bedrijven. Daarnaast is er vanuit Texel vraag naar nieuwe duurzame economische bedrijvigheid naast het toerisme. Texel is daarom een logische locatie.

Waar houdt Blauwe Polder zich mee bezig?

Stichting Blauwe Polder bouwt consortia die gezamenlijk projecten en programma’s ontwikkelen en uitvoeren. Deze samenwerkingen hebben als doel duurzame innovaties te realiseren met regionale, landelijke en wereldwijde impact. Stichting Blauwe Polder staat altijd open voor nieuwe ideeën en betrokken partners. ​

"Sluit je aan bij de blauwe revolutie en draag bij aan het innovatieve ecosysteem"

SLUIT JE AAN ALS PARTNER »

Blauwe Polder werkt vanuit wetenschap naar vakmanschap en vooral vanuit vakmanschap naar wetenschap: vanuit praktijkkennis innoveren en gedurende dit proces de onderzoeksvragen stellen. Deze werkwijze kost praktisch gezien minder tijd dan de nog vaak gebruikte route van eerst fundamenteel onderzoek, dan toegepast onderzoek, dan testen, dan pilot op ware grootte, dan praktijk.

Blauwe Polder verbindt de mariene sector met de maritieme sector.

De optelsom van (technisch) innovatief, ecologisch verantwoord en economisch rendabel is leidend voor de projecten van Blauwe Polder.

Bij voorkeur werkt Blauwe Polder vanuit een integrale benadering, zoals bijvoorbeeld de  energietransitie, voedseltransitie en natuurtransitie te samen.

Daaraan onlosmakelijk gekoppeld zijn veiligheid, transport, zandwinning, mijnbouw, toerisme, training & educatie, communicatie en PR & marketing.

De voedsel- en stikstofproblematiek, de landbouw- en veeteelt en de visserij in brede zin zijn nu onderwerpen met een hoge urgentie en brede impact.

Hoge urgentie betekent in praktijk dat tijdsplanningen van projecten geen zeven tot tien jaar kunnen duren of ‘onderweg zijn’. De hoge urgentie betekent dat binnen nu en 2-3 jaar praktische en goed functionerende oplossingen nodig zijn. Dit druist in tegen bijna het volledige bestaande beleid en aanbod-gestuurde routes en gebruikelijke vormen van financiering en subsidie.

Voor het behouden van haar sterke marktpositie, moet de Nederlandse visserij zich aanpassen. Met het oog op klimaatverandering en de Noordzee – die alsmaar drukker wordt – is het van het grootste belang nieuwe, duurzame visserijtechnieken te ontwikkelen. Dit vraagt om een urgente en radicale aanpassing aan omstandigheden die snel veranderen.

Door van de steeds drukker wordende Noordzee een veilige en duurzame multi-use zee te maken, krijgen alle bestaande en nieuwe gebruikers de ruimte. Voor het leveren van (duurzame) energie, het voorzien in voedsel en zelf een gezond bedrijf te voeren. De uitdaging om gebruikers voldoende ruimte te bieden én de natuur te behouden is even complex als aantrekkelijk.

De gezichten achter
Blauwe Polder

Marja Doedens

Directeur

De ambitie voor Blauwe Polder is dat we uiteindelijk in staat zijn om de innovatieve projecten zodanig af te sluiten, dat er uiteindelijk bouwpakketjes gemaakt kunnen worden van de resultaten van de innovaties.

Die zouden dan op vele locaties uitgezet kunnen worden en met het monitoring programma erbij, goede resultaten opleveren.

Zo willen wij bijdragen aan de transities die gaande zijn (voedsel, eiwit, energie en niet te vergeten natuur).

(2) Marja A.C. Doedens | LinkedIn

 

Marc van Rijsselberghe

Adviseur

Dick Bresser

Bestuur

Ik heb tot medio 2018 bij de provincie Groningen gewerkt, veelal in functies waarin de fysieke ruimte centraal stond. Zo was ik duo projectleider van de eerste Omgevingsvisie 2016 en de laatste jaren was ik o.a. betrokken bij het programma Eems-Dollard 2050. Dit programma is gericht op het verbeteren van de waterkwaliteit van het Duits-Nederlands estuarium door het uitvoeren van innovatieve maatregelen. Het innovatieve karakter van de Blauwe Polder is voor mij reden om als bestuurslid actief te zijn voor de stichting.

Jan Steenis

Bestuur

Jan is geboren in 1955 in het Oranjestad(je) Buren onder de kerktoren.

Na vele omzwervingen in het land heeft hij een technische opleiding genoten in Amsterdam.

Tijdens zijn werkzame leven heeft hij daarnaast veel studie genoten op het gebied van waterhuishouding (ecologie hydrologie, waterkwantiteit en – kwaliteit, integraal waterbeheer) en organisatiekunde en communicatie.

Bij  zijn huwelijk in Zaandam heeft hij met zijn vrouw besloten hun werkzame leven op te bouwen op Texel. Een achteraf uitstekende keuze, het eiland gaf hem de praktijk opleiding die zijn theoretische kennis kon complementeren en uitdagen.

Op Texel was Jan actief in het waterbeheer en heeft daar zijn kennis en kunde van zout- en zoetwater opgedaan. Hier heeft hij vanuit de zorg voor voldoende natuurlijk zoetwater voor het eiland zich verder ontwikkeld en zich verschillende vragen gesteld, zoals het beter vasthouden van regenwater en zoveel mogelijk weren van het opdringende zoute water (rondom en onder het eiland).

Om het gesprek over het watersysteem op korte en langere termijn aan te kunnen gaan met alle relevante actoren (zoals agrarische ondernemers, bewoners, toeristen, overheden zoals gemeente, provincie en het rijk, staatsbosbeheer, natuurmonumenten en vele anderen) heeft Jan het initiatief genomen van een aantal baanbrekende en voor die tijd vooruitstrevende projecten.

Veel aandacht voor de communicatie, kennis verzameling en overdracht van de onderzoeken aan de deelnemende partijen.

Daarbij is ook aandacht besteed aan de landschappelijke schoonheid en de toen al voorziene klimaat verandering (korte en krachtiger buien, minder regenwater in de zomer, hetgeen grote veranderingen zal leiden voor de agrarische ondernemers en de natuurwaarden op het eiland).


Een aantal van de uitgevoerde onderzoeken, rapporten en uitvoerende projecten zijn:

  1. Water voor Texel: Onderzoek naar huidige en mogelijk verbetering van de waterhuishouding
  2. Masterplan Texel : Onderzoek en gesprekken welke en hoe verbeteringen van watersystemen kunnen plaatsvinden, daarbij ook een meerjarenplan uitvoerings programma met ruime financiële investeringen en subsidies.
  3. Zout-zoet model : Een baanbrekend model voor zout- en zoetwater is ontwikkeld en diverse scenario’s zijn doorgerekend met een goed beeld wat dat betekend voor de zoetwater voorziening op het eiland en de effecten daarvan.
  4. Wateratlas Texel : Een vernieuwde manier om het watersysteem en majeure ingrepen van het verleden en toekomstige ingrepen op het eiland in beeld brengen en daardoor helder wordt voor betrokken personen en organisaties
  5. Boer en water Programma : per watersysteem (polder met invloed van zout kwelwater) is voor de verschillende  agrarische bedrijven onderzoek gedaan waarbij verbeteringsmaatregelen werden voorgesteld en uitgevoerd.
  6. Bedrijfswaterplannen Een vijftal verschillende agrarische bedrijven zijn op waterhuishoudkundig gebied doorgelicht, metingen van de waterhuishouding van ondermeer kwelwater, regenwater en effecten in de bodem van de bedrijven) zijn gedaan met specifiek voor dat bedrijf mogelijk en wenselijke aanpassingen.
  7. Natuurbouwprojecten : Diverse natuurbouw projecten heb ik samen met SBB en natuurmonumenten mogen opzetten en uitvoeren. Ook veel natuuroevers ontwikkeld bij agrarische ondernemers en bij voorbeeld het ontwikkelen van de duirel bij het Maartenhuis met een wandelroute.

Na zijn werkzame periode op Texel heeft hij het initiatief genomen om als eerste waterschap een integraal waterbeheersplan te ontwikkelen.

Zijn passie is om buiten de gebaande wegen nieuwe ontwikkelingen te (laten) onderzoeken waarbij de gemeenschap baat heeft en daar tijdig mee te starten voordat er zich een probleem voordoet.

Samenwerking met kennisinstituten, betrokken organisaties en de samenleving is daarbij van essentieel belang. Het beschikbaar maken van deze opgedane kennis en ervaringen leidt tot verandering van de manier waarop wij kunnen leven en ondernemen.

Zijn kennismaking van Marc van Rijsselberghe heeft zijn kijk op de waterwereld verandert. Marc vroeg om de levering van zoetwater voor een van zijn eerste projecten, Jan antwoordde als ludiek antwoord “wij kunnen als waterbeheerder alleen zoutwater op bestelling leveren” en Marc vroeg daar dan meteen om. Het heeft geleid tot het experimenteel oppompen van zoutwater op Texel voor zouttolerante teelt en tevens bij Jan om anders te gaan denken als waterbeheerder en zich breder te ontwikkelen.

Zijn betrokkenheid als bestuurslid van De Stichting Blauwe Polder Texel is zijn kennis en kunde te mogen en kunnen inzetten bij deze unieke groep van initiatiefnemers van nieuwe en baanbrekende  ontwikkelingen.

Het tijdig agenderen en concreet ontwikkelen van nieuwe projecten waar nauwelijks of geen kennis is en nog niet zijn ontwikkeld is iets wat Jan zeer boeit en  nodig is om daadwerkelijk systemen en denkpatronen te veranderen.

Hierbij zullen zeker veel fouten worden gemaakt en problemen opdoemen die niet eerder in beeld waren. Theorie ontmoet de praktijk. 

Toch is het van cruciaal belang dat een partij dit vanuit haar denken en handelen gaat doen en laat zien dat het mogelijk is. Ik hoop met mijn bijdrage veel te kunnen betekenen en wens de stichting nog vele projecten toe die leiden tot concrete projecten en navolging.

Ing. Jan Steenis, Schagen 17 april 2024.

Blue Growth, Port4Innovation & Blauwe Polder

Met als basis de Europese Blue Growth-strategie is vanuit de regio Kop van Noord-Holland het project Port4Innovation1 opgezet. Naast inhoudelijke projecten op het gebied van corrosie en zeewier wordt ingezet op ondersteuning van (door)startende innovatieve bedrijven en het bouwen van nieuwe eco-systemen waar de regio – en op termijn de wereld – profijt van heeft.

Het Blue Growth-traject voor Den Helder en de Kop van Noord-Holland, in aanloop richting de European Maritime Day in mei 2021, is één van de eco-systemen. Andere programma’s zijn de Community of Practice Noordzee 2030, waarbij Port4Innovation1 namens veel bedrijven als mede-initiator optrad, en Stichting Blauwe Polder.

 

Marien kenniscentrum

Stichting Blauwe Polder is een kenniscentrum op Texel waar mariene sectoroplossingen worden gecreëerd. Oplossingen die concreet en verkoopbaar zijn – denk aan de export van producten en diensten – en bijdragen aan het oplossen van een deel van de voedselproblematiek in zowel Nederland als in de rest van de wereld. Een goed voorbeeld is de zilte teelt van diverse gewassen op land, een oplossing die inmiddels in diverse landen met verziltende delta’s – onder meer Pakistan en Bangladesh – met succes wordt toegepast.

Blauwe Polder wil deze oplossingen en kennis ook delen rondom zeewieren, oesters, kokkels en diverse soorten vissen. Hiervoor worden ‘kennis- en bouwpakketten’ ontwikkeld en uitgewerkt. Voor de diverse mariene oplossingen wordt ‘startmateriaal’ op land gekweekt. De gekweekte gewassen kunnen zowel op land als in zee uitgroeien. Het bouwpakket levert het startmateriaal, voorzien van protocollen, procedures en monitoring om dit op diverse plaatsen ter wereld te kunnen toepassen. Bij voorkeur ook met de noodzakelijke methoden en oplossingen, die bij afwijkende omstandigheden van toepassing zijn. Er is inmiddels een start gemaakt met platte oesters, zeewier en vissen.

Algemene doelen Blauwe Polder Texel

Versterken van het beheer van visbestanden

Verminderen van emissies

Verbeteren van arbeids-
omstandigheden

Verbeteren van dierenwelzijn

Verminderen van bodemberoering

Verbeteren van selectiviteit

Verbeteren van economisch perspectief

Systeem-
veranderingen

Multi-use Noordzee

Voor het behouden van haar sterke marktpositie, moet de Nederlandse visserij zich aanpassen. Met het oog op klimaatverandering en de Noordzee – die alsmaar drukker wordt – is het van het grootste belang nieuwe, duurzame visserijtechnieken te ontwikkelen. Dit vraagt om een urgente en radicale aanpassing aan omstandigheden die snel veranderen.

Door van de steeds drukker wordende Noordzee een veilige en duurzame multi-use zee te maken, krijgen alle bestaande en nieuwe gebruikers de ruimte. Voor het leveren van (duurzame) energie, het voorzien in voedsel en zelf een gezond bedrijf te voeren. De uitdaging om gebruikers voldoende ruimte te bieden én de natuur te behouden is even complex als aantrekkelijk.